هواپیمای کنکورد (قسمت دوم)

متاسفانه هواپیمای کنکورد با برد 6880 کیلومتری خود برای مسافرت های طولانی مانند آمریکا تا ژاپن یا چین مناسب نیست با وجودی که از نظر صرفه جویی در وقت این هواپیما می توانست برای این مسیرها خیلی پرطرفدار باشد زیرا این پروازها معمولا  11 تا 13 ساعت زمان میبرند که کنکورد می توانست آن ها را طی نماید.

از سوی دیگر شکستن سرعت صوت بر روی خشکی برای آنها که در اطراف فرودگاه زندگی می کنند تجربه جالبی نیست و به این دلایل و یا شاید حسادت کمپانی بوئینگ آمریکا که هواپیمای مشابه کنکورد نساخته بود این هواپیما بیشتر در مسیر نیویورک لندن یا پاریس و برای عبور از عرض اقیانوس اطلس مورد استفاده قرار میگرفت و مصرف چندان دیگری نداشت.

 

کنکورد محبوب طرفداران محیط زیست نبود چرا که مصرف بنزین آن از پیکان های قدیمی ایران بیشتر بوده و بابت مسافرت دوسره مقدار 2000 لیتر بنزین JP_4 برای هر مسافر به هدر میرفت . طراحی بدنه این هواپیما توسط فرانسه انجام شده و موتور آن توسط کمپانی رولزرویس انگلیس طاحی شد . 

 

هر موتور 38 هزار پاوند کشش با پس سوز تولید می کند و این هواپیما دارای چهار موتور است.شاید ترکیدن لاستیک در بسیاری از هواپیماها قابل کنترل باشد ولی در این هواپیما که با سرعت بالایی از روی زمین بلند می شود این مساله قطعا می تواند خطرناک باشد به خصوص همین مسئله باعث سقوط هواپیمای کنکورد ارفرانس دقایقی پس از شروع پرواز شد.

 

لاستیک هواپیمای کنکورد ارفرانس که  توریست های آلمانی را برای یک پرواز چارتر حمل مینمود پس از برخورد با تکه ای که از یک جمبوجت آمریکایی شرکت کنتینانتال که بر روی باند افتاده بود ترکید و با برخورد قطعات آتش گرفته لاستیک به زیر بال آن را سوراخ نمود و پس از بلند شدن هواپیما به خاطر آتش سوزی شدید هواپیما سقوط کرد و تمامی مسافران و خدمه و چهار نفر بر روی زمین کشته شدند.

 

 

البته تکنسین سرویس موتور قطعه به جا مانده بر روی زمین را بر روی باند جا گذاشته بود و در هنگام بستن و سرویس موتور آن را سر جایش قرار نداده بود که کمبود آن قطعه هم در آتش سوزی موتور تاثیر داشت. این تکنسین شرکت کنتیناتال به 15 سال حبس محکوم شد.

 

پس از لغو پروازهای کنکورد و برسی سانحه مشخص شد که اشکال واقعی از کنکورد نبوده و هواپیمای کنکورد هنوز هواپیمای بسیار قابل اطمینانی است ولی باز هم برای اطمینان بیشتر در قسمت تحتانی درداخل بالها  ورقه های کولارKEVLAR کار گذاشتند که در صورت برخورد قطعاتی از هواپیما مانع پنچر شدن هواپیما گردد.

 

 

کولار همان ماده ای است که در ساخت ماشین های ضد گلوله از آن استفاده می شود. لاستیک های هواپیما نیز مجددا طراحی شد و بالاخره بعد از چند پرواز آزمایشی و استفاده از کارمندان شرکت بریتیش ارویز به عنوان مسافر این هواپیما مجددا در 7 نوامبر 2001 به ناوگان هوایی بازگشت .بمنظور جلب اطمینان عموم از نظر ایمنی هواپیما نخست وزیر انگلیس یکی از اولین مسافرانی بود که با این هواپیما عازم آمریکا شد.

 

هواپیمای کنکورد یک کیلومتر را در 0.6 ثانیه طی می کند و حرارت بدنه آن در قسمت دماغه جلو به به 127 درجه سانتیگراد می رسد همچنین طول هواپیما در حال پرواز بین 15 تا 25 سانتیمتر افزایش میابد .در حالی که در هواپیماهای مسافربری عادی مسافرانی که طرف پنجره می نشینند اندکی احساس سرما به خاطر دمای پایین هوای خارج می نمایند .

 

در هواپیمای کنکورد در حالی که حرارت خارج به منفی شصت درجه سانتیگراد می رسد ولی پنجره و بدنه هواپیما به علت نیروی اصطکاک گرم می شود و در واقع حد اکثر سرعت هواپیما را میزان گرمای بدنه تنظیم می نماید در واقع هواپیما قادر به پرواز سریعتر از 2/2 ماخ است ولی در این سرعت گرمای بدنه به حداکثر میزانی که برای پرواز ایمنی است می رسد و ایجاد خطر مینماید .

 

هواپیمای کنکورد قبل از ورود به ناوگان هوایی پنج هزار ساعت پرواز آزمایشی  در اوایل سال هفتاد انجام داده و بریتیش ارویز به تنهایی 140 هزار ساعت پرواز بدون حادثه با کنکورد داشته و بیش از 225 کیلومتر سفر کرده است .

 

 

سریعترین پرواز کنکورد در روز 7 فوریه 1996 از نیویورک به لندن به ثبت رسید که دو ساعت و 52 دقیقه و 59 ثانیه است.این پرواز در حالت عادی در سه ساعت و 20 دقیقه انجام شد.

 

ارفرانس پرواز های خود را با 7 کنکورد آغاز کرد ولی با اسقاط کردن یک فروند و استفاده از آن برای لوازم یدکی و سقوط هواپیمای دیگرش در آخر صاحب 5 فروند کنکورد بود. کابین کنکورد دارای قسمت جلویی و عقبی است که توسط چند توالت از یکدیگر جدا می شوند تمام هواپیما یک کلاس بحساب می آید و در قسمت جلو 10 ردیف چهار نفره و در قسمت عقب 15 ردیف چهار نفره قرار دارد و آشپزخانه نیز در انتهای کابین است دو صفحه بزرگ تلویزیونی در هنگام پرواز وجود دارد که حرارت ارتفاع و سرعت صوت را نشان می دهد.

 

هنگامی که سرعت هواپیما از 500 مایل می گذرد یعنی اندکی پس از شروع پرواز،این نشان دهنده ها به کار افتاده و اطلاعات را بیان می کند.

 

هواپیمای کنکورد می تواند زمان پروازی خود از لندن به نیویورک را به حدود سه ساعت کاهش دهد ولی از پس سوز فقط به مدت 15 ثانیه استفاده مینماید چرا که باید سر و صدای اطراف فرودگاه تحت کنترل باشد .  پس سوز را پس ار صعود خاموش و پس از گذشتن از شهر و وارد محوطه اقیانوس اطلس شدن دوباره آن را روشن مینمایند که معمولا باعث میشود صدای موتور بیشتر شود .

 

 

پنجره های داخل هواپیما بسیار کوچکند و بال پیکان مانند کنکورد نیز جلوی دید مسافران را نمی گیرد. حتی اگر روی پهنترین قسمت بال نشسته باشید چرا که عرض بال ها بسیار کم است که با بال یک هواپیمای جمبو جت قابل قیاس نیست.

 

در این هواپیمای سوپر سونیک فرقی در سرعت یک ماخ (معادل صوت) احساس نمی شود و آن صدایی که در زمین میشنویم در هوا شنیده نمی شود .دیگر اینکه صدای موتورهای این هواپیما بجز در مواقع استفاده از پس سوز ، بلندتر از هواپیماهای دیگر نیست .مسئله دیگر اندازه داخل کابین بود که شبیه یک هواپیمای قدیمی 707 فقط دارای دو صندلی در هر ردیف است و ارتفاع سقف آن در وسط راهرو حدود 190 سانتیمتر میباشد.

 

پذیرایی در این هواپیما از سالن مخصوص کنکورد آغاز  و در سالن مخصوص کنکورد پایان می یافت و پذیرایی از نوع درجه یک نیز بالاتر بود.بلیط عادی دو سره این هواپیما از نیویورک به لندن یا پاریس بیش از 10 ده هزار دلار بود ولی برای افتتاح مجدد پروازها برای دو هفته قیمت را به 5 هزار دلار کاهش دادند.

 

هواپیمای کنکورد دیگر ساخته نمی شود و تمام ابزار و آلات ساخت آن را اوراق کرده اند و فقط 12 فروند از آنها قبل از بازنشتگی وجود داشت. پرواز با کنکورد بسیار آرام است و فقط در موقع شروع پرواز و ترمز شدید آن در زمان نشستن شتاب بیشترش حس می شود.در آگوست سال 2000 یک هواپیمای کنکورد از فرانسه در این کشور سقوط کرد و بر اثر این حادثه ،پرواز تمام هواپیما های کنکورد متوقف شد.

 

در 7 نوامبر 2001  کنکورد بار دیگر پروازهایش را بعد از مدتی زمینگبر بودن از سر گرفت تا اینکه در روز جمعه 24 اکتبر 2003 کنکورد  در فرودگاه Heathrow آخرین فرود خود را انجام داد تا پرونده هواپیماهایSuper-Sonic برای مدتی نامعلوم بسته شود.

 

در اواخر دهه 50 شمسی هواپیمایی ملی ایران قراردادی را برای خرید 3 فروند کنکورد امضا کرد که یکی از آنها به عنوان نمونه در فرودگاه کیش نشست و در ادامه برسی های فنی و مالی اقتصادی آن آغاز شد که این ایده به دلایل مختلفی از جمله مسائل سال 58 لغو شد.