آلانیا (به ترکی استانبولی: Alanya) نام شهری تاریخی در کشور ترکیه است که در ۱۳۵ کیلومتری شهر آنتالیا قرار دارد. در این شهر اماکن مسکونی و توریستی فراوانی وجود دارند. آلانیا از شمال به رشته کوههای توروس و از جنوب به دریای مدیترانه و از شرق به قاضی پاشا و از غرب به ماناوگات و سیده منتهی میشود. آلانیا به دلیل موقعیت استراتژیکی خود که در یک شبه جزیرهٔ کوچک در دریای مدیترانه در پایین کوههای توروس قرار گرفته است همیشه به عنوان یک دژ محکم برای بسیاری از امپراطوریهای مستقر در مدیترانه مانند بطلمیوسی و سلوکی و روم و بیزانس و امپراطوری عثمانی به شمار رفته است. آلانیا بزرگترین اهمیت سیاسی خود را در قرون وسطی تحت حکومت سلطان علاءالدین کیقباد که نام شهر از اسم او گرفته شده بدست آورد. بسیاری از نقاط دیدنی و تاریخی آلانیا آثار بجا مانده از سلطان کیقباد است مانند برج قرمز و کارخانه کشتی سازی و قلعه آلانیا است.[۳][۴]
قلعه سلجوقی که در سده ۱۳ میلادی ساخته شده، مانند تاجی بر سر شبهجزیره آلانیا قرار دارد. همچنین قلعه ۸ ضلعی و تاریخی قلعه دختر نیز از مکانهای دیدنی آلانیا است.
نامها
نام این شهر در طول قرنها چندین بار تغییر کرده است. آلانیا در زبان لاتین به نام Coracesium و در یونانی به نام Korakesion از واژهٔ Luwian Korakassa به معنای «شهر برآمده» مشهور است. کلیسای کاتولیک روم هنوز هم نام لاتین آن را در سلسه نامهای شهربه رسمیت میشناسد. تحت امپراطوری بیزانس این شهر به نام Kalonoross یا Kalon Oros در زبان یونانی به معنای «کوه زیبا/خوب» مشهور شد. سلجوقیان نام شهر را به علائیه تغییر دادند که از نام سلطان علاءالدین کیقباد گرفته شده است. در قرن ۱۳ و ۱۴ تاجران ایتالیایی شهر را به نام Candelore یا Cardelloro نام گذاری کردند.[۳]
در سال ۱۹۳۰ مردم آلانیا باخبر شدند که آتاتورک قصد دارد روز ۹ مارس از آسپندوس در آنتالیا بازدید کند. کمیتهای از شهر برای خوش آمدگویی به آتاتورک به آنتالیا رفت. این کمیته به رهبری حمداله امین پاشا از آتاتورک برای بازدید آلانیا دعوت نمود. آتاتورک به آنها گفت که در سفری دیگر از آلانیا بازدید میکند. در بازدید آتاتورک از آنتالیا در سال ۱۹۳۱ او بنا بر قولی که به مردم آلانیا در سال گذشته در آسپندوس داد، به آلانیا آمد و با دیدن موزهای سبز و باغهای پرتقال و قلعه آلانیا و برج قرمز و کارخانه کشتی سازی احساس شگرفی کرد. سال ۱۹۳۵ مصطفی کمال آتاتورک از شهر بازدید نمود و نهایتاً با تغییر حرف “i” و “e” در واژهٔ Alaiyee نام شهر را به آلانیا تغییر داد که گزارش شده است به دلیل یک تلگراف اشتباهی در سال ۱۹۳۳ اتفاق افتاده است.[۵]
تاریخچه
آلانیا در طول تاریخ، بخشی از سرزمین کیلیکیه (Kilikya) و همچنین بخشی از سرزمین پامفیلیا (Pamfilya) محسوب میشد و بخشی از امپراتوری ایران بود.[۶] سپس زیر سلطه و حاکمیت یونانیها و رومیها درآمد. در دوره امپراتوری روم شرقی نیز به آن نام (Kolonoros) به معنای «کوه زیبا» داده شد. علاءالدین کیقباد، پادشاه سلجوقیدر سده ۱۳ میلادی نام شهر را به «علائیه» تغییر داد. نهایتاً آلانیا در سال ۱۴۷۱ میلادی، ضمیمه امپراتوری عثمانی گردید.[۷]
آب و هوای آلانیا
آلانیا دارای تابستان گرم با آب و هوای معتدل مدیترانهای و زمستانهای بارانی و مرطوب است. این شهر در حوزه مدیترانه ‚ منطقه نیمه گرمسیری فشار بالا که بیشتر باران آن در طول فصل زمستان میبارد و تابستانهای طولانی و گرم و خشک از خود به جا میگذارد قرار دارد که باعث میشود که هیت توریسم آلانیا از شعار «جایی که خورشید لبخند میزند» برای معرفی شهر استفاده کنند. حفرههای طوفانی گاهی اوقات که به ساحل نزدیک میشوند گردابهای دریایی بدون ابر را با خود میآورند. حضور رشته کوههای توروس در مجاورت دریا باعث ایجاد مه میشود که به نوبهٔ خود رنگین کمانهای قابل مشاهده را در بسیاری از صبحها ایجاد کند. به دلیل هوای معتدل مدیترانهای آلانیا بارش برف در این شهر ممکن نیست اما به دلیل ارتفاع بالای کوههای توروس در فصل زمستان منظرهٔ جالب پوشیده شدن کوههای توروس از برف در روزهای گرم آلانیا از شهر دیده میشود. دریا در آلانیا سالانه یک متوسط دمای ۲۱٫۴ درجه سانتیگراد و دمای متوسط ۲۸ درجه سانتیگراد در ماه آگوست دارد.
اماکن دیدنی آلانیا
از اماکن دیدنی و مراکز خرید این شهر میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
غار داملاتاش
غار چاتاک
رودخانه دیم یا دیم چای
منطقه پیکنیک کادی پینار و اوُبا
منظره تراس شهر آلانیا
ارک استراحتی اولاش
ییلاقها و تفرجگاههای شهر آلانیا
تفرجگاه دره توربه لیناس
پلاژهای شهر آلانیا
قلعه سلجوقی (آلانیا)
برج قرمز (Kızıl Kule)
کارخانه کشتی سازی
دره سپادره (sepadere canyon)
قلعه احمدک (Ehmedek)
دروازه منحنی (Egri Gate)
خانه و موزه آتاتورک
مجسمه آتاتورک
کاروانسراهای آلانیا
شهر باستانی آیتاپ (Iotap)
سواحل آلانیا (کلئوپاترا و کیقباد)