خطرناک ترین مرحله پرواز کدام است؟
با پیشرفت صنعت هواپیمایی و استفاده از تکنولوژی های مدرن، آمار سوانح هواپیمایی به میزان قابل توجهی پایین آمده است. سال گذشته امن ترین سال سفرهایی هوایی در کل تاریخ این صنعت بود و این نوع سفر در حال حاضر از امنیت بالایی برخوردار است. حتی به جرات می توان گفت که سفر هوایی، امن ترین شیوه سفر در دنیای کنونی است و احتمال اینکه یک مسافر در سفر هوایی کشته شود تنها ۱ در ۹۸۲۱ یا ۰٫۰۱ درصد است! به همین دلیل بسیاری افراد از این شیوه استفاده می کنند و برای برنامه ریزی سفر، قبل از هرچیز بلیط هواپیمایشان را رزرو می کنند. با اینحال، متاسفانه هرازگاهی خبر سانحه هوایی به گوشمان می رسد و باعث نگرانی ما می شود. به نظرتان خطرناک ترین مرحله پرواز کدام است؟ سوانح هوایی در چه مرحله ای از پرواز بیشتر اتفاق می افتند؟ با صباسیر همراه باشید تا پاسخ این پرسش ها را با هم پیدا کنیم.
تحقیق شرکت هواپیماسازی بوئینگ
تجهیز ناوگان هواپیمایی، مهارت خلبان ها و … از جمله مواردی هستند که می توانند احتمال خطر سوانح هوایی را کاهش دهند. با این حال، سانحه و تصادف گاهی پیش می آیند و بخشی از زندگی هستند. طبق تحقیقی که توسط شرکت هواپیماسازی بوئینگ انجام شده است احتمال بروز سانحه هوایی در طول پرواز یکسان نیست؛ یعنی مراحلی از پرواز خطرناک تر از مراحل دیگر هستند و احتمال خطر بیشتر است. شرکت بوئینگ پروازهای تجاری سرتاسر جهان را از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۶ بررسی کرده است و سوانح پیش آمده را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. این تحقیقات به نتایج جالب توجهی در مورد احتمال سانحه هوایی و خطرناک ترین مرحله پرواز دست پیدا کرد.
خطرناک ترین مرحله پرواز
این تحقیقات نشان داده که ۴۸% سوانح هوایی مرگبار که منجر به تلفات بالا شده اند در آخرین مرحله پرواز و قبل از فرود هواپیما رخ داده اند. به عبارتی دیگر، قبل از فرود هواپیما خطرناک ترین مرحله پرواز است و احتمال سانحه در این مرحله بیشتر است. با توجه به اینکه مرحله آخر پرواز و فرود آمدن تنها ۴% از کل مرحله پرواز یک هواپیما را تشکیل می دهد متوجه می شویم که آمار ۴۸% آمار قابل توجه و بالایی است.
جالب است بدانید که در طی این تحقیق مشخص شد که احتمال خطر و سانحه هوایی در مرحله کروز که بخش عمده پرواز (بیش از ۵۷ %) را تشکیل می دهد تنها ۱۱ درصد است! مرحله کروز (Cruise) یا پایاسیر مرحله ای از پرواز است که هواپیما به ارتفاع معین رسیده و در مسیر هوایی خود قرار می گیرد. در این مرحله مصرف سوخت هواپیما نیز به میزان قابل توجهی پایین می آید. البته ارتفاع کروز برای هر هواپیما متفاوت است و به مدل هواپیما، نوع موتور و سایر موارد دارد.
مرحله تیک-آف و بلند شدن هواپیما از زمین نیز دومین مرحله خطرناک پرواز به شمار می رود و ۱۳ درصد از سوانح هوایی در این مرحله اتفاق می افتند (البته تنها ۶% از این سوانح منجر به تلفات شده اند). بنابراین با توجه به یافته های این تحقیق می بینیم که مراحل ابتدایی و پایانی پرواز خطرناک ترین مرحله پرواز هستند
قانون «به اضافه سه، منهای هشت»
بن شروود، نویسنده کتاب باشگاه نجات یافتگان (The Survivors Club) نیز نتایجی مشابه با تحقیقات بوئینگ را ابراز می کند. این نویسنده داستان مسافرانی که از سوانح هوایی نجات پیدا کرده اند را در این کتاب جمع آوری کرده است و کتابی الهام بخش و امیدوارکننده تالیف کرده است. شروود با بررسی صدها سانحه هوایی تخمین می زند که ۸۰ درصد سوانح هوایی مرگبار در سه دقیقه اول پرواز یا در هشت دقیقه آخر پرواز و قبل از فرود اتفاق می افتند. در واقع، این مراحل پرواز (تیک-آف، بلند شدن هواپیما، کاهش ارتفاع و فرود آمدن) خطرناک ترین مرحله پرواز هستند و به قانون «به اضافه سه، منهای هشت» شهرت دارند
راهکارهای امنیتی در هنگام سانحه
با این حال، اگر دچار سانحه هوایی شوید (که احتمالش بسیار پایین است) راه هایی برای محافظت از خودتان دارید. شریل شواترز، مهماندار بازنشسته یونایتد ایرلاینز در این مورد می گوید که اطلاع از خروجی های اضطراری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بهتر است وقتی روی صندلی تان می نشینید این خروجی ها و فاصله صندلی تا درها را بررسی کنید. اگر تا به حال سوار هواپیما شده باشید حتما با آموزش های ایمنی مهماندار در ابتدای پرواز آشنا هستید. شاید بسیاری از مسافران به این نکات ایمنی توجهی نکنند، اما این نکات می تواند جان مسافران را در سوانح هوایی نجات دهد. اطلاع از درهای خروج اضطراری، نحوه استفاده از ماسک اکسیژن در مواقع ضروری، نحوه نشستن در هنگام سانحه و … از جمله نکات ایمنی هستند که رعایتشان می تواند تاثیر بسزایی داشته باشد. شوارتز در رابطه با نحوه نشستن روی صندلی می گوید که بسته به این که کجا نشسته باشید در وضعیت های مختلفی می توانید بنشینید. اگر جلویتان صندلی قرار دارد می توانید از آن به عنوان محافظ استفاده کنید. در غیراینصورت، روی پاهایتان خم شوید و دستانتان را دور پاها حلقه بزنید.
امن ترین صندلی هواپیما
البته برخی تحقیقات نشان داده اند که بعضی از صندلی های هواپیما امن تر از باقی صندلی ها هستند. البته امنیت صندلی به نوع سانحه هوایی بستگی دارد و اینکه هواپیما از کدام قسمت دچار سانحه بشود تاثیر زیادی در این مورد دارد. با این حال، با بررسی صدها سانحه هوایی مشخص شده است که قسمت هایی از هواپیما امن تر از سایر قسمت ها هستند (امن ترین صندلی هواپیما کدام است؟). قسمت میانی هواپیما و قسمت انتهای هواپیما در مقایسه با سایر قسمت ها از امنیت بیشتری برخوردارند. در موقع بروز سانحه اگر در این قسمت ها نشسته باشید احتمال اینکه از سانحه جان سالم به در ببرید بیشتر است. جالب است بدانید که قسمت فرست کلاس هواپیما که در قسمت جلوی هواپیما قرار دارد به نسبت اکونومی و بیزنس کلاس از امنیت پایین تری برخوردار است.
خوشبختانه به لطف پیشرفت تکنولوژی و فناوری های مدرن در امن ترین دوره سفرهای هوایی به سر می بریم. درست است که گاهی خبر یک سانحه هوایی ما را نگران می کند، اما اگر آمار کل سوانح را در نظر بگیریم متوجه می شویم که جای نگرانی نیست. اتفاقا شاید دلیل اینکه تا این حد توجهات به یک سانحه هوایی جلب می شود کم بودن آن و به ندرت اتفاق افتادن آن باشد. اگر آمار سوانح هوایی را با سوانح جاده ای و سوانح ریلی و سفر با قطار مقایسه کنیم (هواپیما امن تر است یا قطار؟) متوجه می شویم که سفر با هواپیما امن ترین شیوه حمل و نقل و سفر است.