علت خط سفید پشت هواپیما

شاید برای خیلی ها سوال پیش آمده باشد که خط سفید پشت هواپیما چرا ایجاد میشود؟ فکر می کنید علت آن چه چیزی باشد. عده ای می گویند خوب معلوم است این خط مربوط به گازهای خروجی از هواپیما هست، عده ای دیگر هم فکرمیکنند هواپیماها با این خطوط طول و عرض جغرافیایی را مشخص می کنند.با صباسیر همراه شوید تا با یکدیگر راز این خط سفید بر فراز آسمان ها را کشف کنیم

در ابتدا  در سال ۱۹۱۵ زمانی که بر فراز کوه های آلپ هواپیمایی در حال پرواز بود این موضوع مشاهده شد. ولی آن را عادی پنداشتند و موضوع چندان مورد توجه و اهمیت واقع نگردید . اما در زمان جنگ جهانی دوم این موضوع برای نیروهای هوایی شرکت کننده در جنگ رفته رفته تبدیل به یک نماد برای نیروهای نظامی آنها شده بود و توجه بسیاری از افراد را به خود جلب نمود. برخی از خلبانان این پدیده را به عنوان نشانی برای انجام پرواز، ایجاد پوشش امن و یا اهدافی برای حمله بحساب می آوردند.

همان طور که می دانید هواپیما هم یک وسیله نقلیه است با  سوخت فسیلی بنزین . هنگامی که هواپیما در ارتفاعاتی کمتر از هشت هزار متر پرواز می کند، فقط جسم هواپیما مشاهده میشود بدون رد سفید در امتداد آن . اما پس از گذر از ارتفاعات ۸ هزار متر به بالاتر یک خط ممتد سفید در دنباله هواپیما بوجود می آید . علت این پدیده کاهش شدید دمای هوا در ارتفاعات تا منفی 40 درجه است . از این رو هنگامی که بنزین در هواپیما می سوزد مقدار زیادی بخار آب و ذرات دوده ایجاد میکند . این ذرات در ارتفاعات بالاتر از ۸ هزار متر در اثر برخورد با هوای سرد تبدیل به بلورهای کریستال بسیار ریزی می شوند. و علت به وجود آمدن خط سفید رنگی در امتداد هواپیماهای در حال پرواز در آسمان هست.

 

در ابتدا ما شاهد چهار خط سفید هستیم و این خطوط رفته رفته تبدیل به دو خط سفید میشوند . این به این معناست که هواپیمای در حال پرواز دارای چهار موتور بوده است. و هر موتور دنباله خودش را ایجاد نموده است. این نکته را توجه داشته باشید که دنباله سفید را فقط هواپیماها ایجاد نمیکنند ، بلکه هواپیماهای پیستونی، راکت‌ها و حتی پرندگان هم می توانند سبب ایجاد دنباله سفید بر فراز آسمان ها بشوند. در یک کتاب معروف به نام آهنگ آسمان که نوشته گای مورچی هست، آمده که ” من در مورد غازهای وحشی که دنباله‌های بخار را بر فراز کوه‌های راکی از خود بر جای می‌گذارند، شنیده‌ام”. یکی از اعضای ارشد سازمان ناسا نیز این موضوع را تصدیق کرده و اعلام نموده هنگامی که یک غاز بر فراز آسمان ها پرواز می کند و دمان آن ناحیه کمتر از منفی ۳۶ درجه باشد احتمال دارد دنباله سفید در امتداد حرکت آن ها بوجود بیاید . هر چند که اکثرا این دنبال ناچیز و غیر قابل دیدن برای عموم است. پس از تشکیل دنباله وزش باد می تواند باعث پخش شدن قطعات یخ موجود در آن شده و دنباله را عریضتر نماید. 

گاهی هم ممکن است که هوا رطوبت لازم را داشته باشد، اما بقدر کافی سرد نباشد. معمولا برای تشکیل خط سفید در دنباله هواپیما باید دمای هوا بین ۳۶- تا ۷۶- درجه فارنهایت باشد. ایجاد شدن خط سفید در امتداد هواپیما حاکی از آن است که در فراز آسمان های آن منطقه دارای سرمای شدید و رطوبت بالا می باشد . در این بین ممکن است که دنباله منقطع باشد. این موضوع نشان دهنده ی این است که هواپیما قسمتی از مسیر پروازش دارای شرایط هوایی خشک بوده و مجدد رطوبت هوا بالا رفته است.

نقاط مثبت و منفی خط سفید هواپیما

نقاط مثبت

خط سفید هواپیما دارای نقاط قوت و ضعف می باشد .از جمله مزیت های آن  در هواشناسی است که از آن برای تشخیص میزان رطوبت هوا استفاده میکنند .میزان ماندگاری ابرهای ایجاد شده در امتداد جت ها و هواپیماها در  اتفاعات بالا حاکی از آن است که رطوبت و سرما در آن مناطق بسیار بالا است.بنابراین اگر ابرهای ایجاد شده دوام کمی داشته باشند نشان دهنده آن است که شرایط جوی نسبتا پایداری داریم. اما اگر دوام ابرها زیاد باشد نشان دهنده رطوبت بالای هوا بوده و خبر از طوفان های شدید می دهد.

نقاط منفی

از جمله اثرات نامطلوب این خط سفید در بخش نظامی است، چرا که موقعیت، سرعت و جهت حرکت هواپیما به راحتی قابل شناسایی است. از همین رو در صنعت هواپیمایی برای بخش نظامی طراحان همواره در تلاش هستند تا خط سفید در دنباله هواپیما را کاهش دهند. از این رو خلبانان برای از بین بردن خط سفید در امتداد پروازشان همواره در حال تعیین موقعیت خود هستند تا با تغییر ارتفاع تشکیل این خطوط را به حداقل برسانند . بنابراین باید قبل از پرواز مسیرهای مطلوب رو برای پرواز تعیین کرد تا این خطوط تشکیل نشوند .

حل مشکل خطوط سفید

سرانجام شرکتی به نام اوفید، که یکی از سازندگان حسگرهای اپتیکی در جهان است. راهی برای گریز از این پدیده را مطرح کرد. این شرکت با طراحی سامانه ای به نام ردیاب و بردیاب نوری دنباله ها را از طریق ابرهای موجود در آسمان تشخیص می دهد و در صورت مشاهده دنباله به خلبان جهت تغییر ارتفاع هواپیما هشدار می دهد .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *